آقای اندرسن، تولدتان مبارک!
هانس کریستین اندرسن عزیز، الان که این مطلب را مینویسم، چیزی به تولدتان نمانده است. مبارک باشد!
ممنون که پری دریایی کوچولو، لباس جدید امپراتور، کفشهای شانس، شاهزاده خانم و نخود، بندانگشتی، صندوق پرنده، پری گلها، جوجه اردک زشت، دخترک کبریت فروش و یک عالم قصهی دیگر را با آن همه خیالپردازیهای باشکوه و لطیف، برای آدمها نوشتی!
این قصهها امروز، بخشی از میراث ادبی جهان هستند.
موافقید با هانس کریستین اندرسن بیشتر آشنا شویم؟
یکی از دلایل برتری این نویسنده، استمرار او در حوزهی کاریاش است، ذهن او پر از واژه و تصویر و سرشار از قصههای رنگارنگ بود.
زادگاه هانس کریستین اندرسن، خالق قصههای سحرآمیز
هانس کریستین اندرسن (Hans Christian Andersen) دوم آوریل سال ۱۸۰۵ یعنی ۲۲۰ سال پیش (=۱۸۰۵-۲۰۲۵) در ادنس(Odense) دانمارک به دنیا آمد. ادنس در جزیرهی فونن که یکیاز جزیرههای دانمارک است، قرار دارد.
این نویسندهی زبردست، در سال ۱۸۷۵ از دنیا رفت.
من که اگر روزی به دانمارک رفتم، در اولین فرصت به موزهی هانس كریستین اندرسن میروم. شما چطور؟ او تا چهاردهسالگی در این خانه که اکنون موزه شده است و در محدودهی تاریخی شهر قدیمی ادنس قرار دارد، زندگی میكرد.
کودکی، نوجوانی، جوانی و تجربههایی الهامبخش
هانس در یازدهسالگی پدرش را از دست داد و در چهاردهسالگی به کپنهاگ رفت و تئاتر را تجربه کرد. کپنهاگ پایتخت دانمارک است.
او در تئاتر سلطنتی دانمارک مشغول کار شد. آنچه پیداست این است که کاری که به راستی هانس از آن لذت میبرد، نوشتن بود. او شعرها، داستانها و نمایشنامههای بسیار مینوشت. در سال ۱۸۳۵ نخستین قصههای پریان او برای کودکان منتشر شد.
حدود ۲۲۰ اثر از او باقیمانده است و حدود ۱۶۰ اثر او را میتوان کودکانه نامید. خیلی از این افسانهها و قصهها، ریشه در ادبیات عامیانه دارند. او هم مانند هر نویسنده و شاعری، از سفرها، زندگی، خواندهها، شنیدهها و ادبیات کهن سرزمینهای مختلف و آثار سایر نویسندگان، در ذهنش گنجینهای از ایده و الهام ساخت.
زندگی او هم مثل همهی آدمها پر از ماجراهای رنگارنگ است. پر از سفید، سیاه، خاکستری، نیلی و ... .
لحظههای دشوار و آرام در کنار هم، سفر زندگی او را ساختند.
جالب است که این جمله، از هانس کریستین اندرسن نقل شده است:
زندگی، خود دلانگیزترین قصهی پریان است.
فیلمهای سینمایی بسیاری با اقتباس از قصههای او ساختهاند. چند فیلم با محوریت زندگی شخصیاش هم ساخته شده است. تماشایشان لذتبخش است.
راویان اخبار و ناقلان آثار از هانس قصهی ما چهها گفتهاند؟
باهم چند نکته از زندگی و ویژگیهای او بخوانیم.
من نویسندهی ادبیات کودک نیستم!
راویان اخبار اینطور میگویند که هانس کریستین اندرسون خیلی وقتها سعی داشت بگوید که من نویسندهی ادبیات کودک نیستم و کارهایم از نوع پژوهشی است و برای بزرگسالان.
بچهها! دور شوید!
ناقلان آثار هم اینطور گفتهاند که احتمالا در سالهایی از زندگیاش رابطهی خیلی خوبی با بچهها نداشت.
من عاشق سفرم!
هانس سفر کردن به جاهای مختلف را بسیار دوست داشت. خاطرات سفرش را هم مینوشت.
آقای دیکنز، سلام!
هانس کریستین اندرسن با چارلز دیکنز دیدار داشت. دیکنز برای او بسیار الهامبخش بود. گفته میشود داستان دخترک کبریتفروش را احتمالا تحت تاثیر دیکنز نوشت و به یاد بیاوریم که دیکنز توجه زیادی به کودکان کار داشت.
بعضی از آثار معروف چارلز دیکنز: الیور توییست، دیوید کاپرفیلد، آرزوهای بزرگ، سرود کریسمس
فروزن و ملکهی برفی
انیمیشن فروزن اقتباسی از قصهی ملکهی برفی هانس کریستین اندرسن است.
قصههای پریان از جهانی جادویی میگفتند که هرچیزی در آن شدنی بود.
روز تولد هانس کریستین اندرسن، روز جهانی کتاب کودک نامگذاری شده است و در کشورهای مختلف در این روز، کتاب کودک و عشق به کتاب و کتابخوانی برای کودکان یادآوری میشود.
چه خبر از روز جهانی کتاب کودک سال ۲۰۲۵؟ اینجا بخوانید.
کتاب سفر زندگی هانس کریستین اندرسن
نویسنده: هاینز یانیش، تصویرگر: مایا کاستلیک، مترجم: سپیده قلیپور
انتشارات موسسه پژوهشی تاریخ ادبیات کودکان
شما هم میتوانید جادو کنید؟
این کتاب با تصاویر زیبا و جذاب، زندگی هانس کریستین اندرسن را روایت میکند. این داستان با گفتوگویی که بین هانس و دخترکی کنجکاو در مسیر سفر شکل گرفت، پیش میرود.
در این داستان، دخترک در مسیر رسیدن به کپنهاگ پرسشهای جالبی مطرح میکند؛ مثلا:
شما پیر هستید؟
شما هم کتاب خواندن را دوست دارید؟
یعنی شما کتابهای واقعی مینویسید؟
هانس که پسری فقیر و تنها در شهری بزرگ بود، چگونه توانست فردی سرشناس شود؟
هانس خود شما هستید. درست است؟
آیا داستانها را بر پایهی زندگی خودتان مینویسید یا ساختگی هستند؟
شما هم میتوانید جادو کنید؟
منابع: کتاب سفر زندگی هانس کریستین اندرسن نوشتهی هانر یانیش، سایت کتابک، دورهمی برنامهی کتابباز با علی کاشفی خوانساری، لاله جعفری و احسان رضایی
دیدگاه خود را بنویسید